- भानु दुलाल
म समयबाट डढेको ठूटो मान्छे
म चट्टानबाट चोइटिएको दर्शनढुंगा
म सयपत्रीको झ्याँगबाट अलग्गिएको क्यातुक्के फूल
म चामलभित्रको अमिल्दो धानको बिया
म बाटाभरि पोखिएको तोरी, कोदो, गहु, मकैको दाना ।

म भाचिएको पूलको मक्किएको फलेक
म भुत्ते कोदालीको फुटेको बिड
म घुर्मैलो, मैलो, फाटेको आकाश
म दुखाइएको आत्माको बिरक्तिएको दिन
म गाउ समाजमा हेपिएको ,थिचिएको
आखामा फूलो परेको बोक्सो  ,बोक्सी भनि   आरोप लागेको
तिनको शब्दमा एक अलक्षिन अनुहार

अब म –
पारीजातको शिरीषको फूलकी
आफूभन्दा आधा उमेरभन्दा कम भएकी
सकमबरी जस्ती तिमीलाई
समयमा नै प्रेम गर्न नसक्ने
आर्मीबाट मात्र होइन
बहराइन  साउदी ,कतारमा
उट गोठालो गर्दा गर्दै
कोरीया ,जापान ,यू एस र यू के मा
साझ बिहान काम गरेर
पेन किल्लर खादा खादै
आफ्नो जीबनबाटै रिटायर्ड सुयोगबीर
मेरो तुलना कसरी तिमीसित हुन सक्छ र !
म लिलबहादुर क्षेत्रीको बसाइको
भर ,अभरमा सघाउ ,पघाउ गर्ने
दूरगम,गाउघर ,छर छिमेक डुल्ने
बाख्रा धपाएर हिड्ने मोटे कार्की
तिमी बसाइ उपन्यासको
संघार नाघेर बाहिरको संसार टेकी सकेकी
क्यानाडा ,पोर्तुगाल ,इजरायल ,सुजरल्याण्ड घुमिसकेकी
पोष्ट मोर्डन झुमासित
म के भला कुसारी गरौ र !

बरू बिन्ती !
बिर्सी देउ
सम्झेर मलाइ हर युधिष्ठिरहरू
जो तिमीलाई बेच्ने दाउमा बसेका छन
छोडी देउ मलाइ
सोचेर हर रामहरू
जो तिमीलाई अग्नि परीक्षाको नाममा
तिम्रो शरीरमा आगो सल्काउन  उताउलिएका छन
मान्छौ भने-
हर युगमा तिमी सिता नबन
हर युगमा तिमी द्रौपदी नबन
बरू श्रमले पासांगलामु भएर रमाउ
यतार्थमा भिर्कूटीमा आफूलाई सजाउ
पल पल पारीजात भएर लम्क
अत्यचारमा झासीकी बाइ बनेर चम्क।

अब –
मात्र सम्झ एउटा निस्कलन्कित मोटे कार्की
मात्र सम्झ एउटा प्रेम  गर्न नजान्ने प्रौढ सुयोगबीर
बस कहिले मलाइ याद नगर
म समयबाट डढेको ठूटो मान्छे
म समयबाट डढेको ठूटो मान्छे

दमक ,झापा
हाल ; अबुधाबी यु ए इ

– चक्रब्यूह क्षेत्री सुवेदी

छोरी †
देश कहिलेकाँही शिशाको घरजस्तो हुँदोरहेछ
जसले ढुंगा हाने पनि चर्किने
देशको शिरमाथि
एउटा लाटोकोसेरोजस्तो लाटो अँध्यारो
जहिले पनि घोप्टिरहने ।

निहारिका †
देश बनाउन
पहिले मन बनाउनुपर्छ
राष्ट् बाँच्न
पहिले विश्वास बाँच्नुपर्छ
युद्धको धुँवामा कहाँ देश हुन्छ ? पूरै पढ्नुहोस् ;

- तिलकप्रसाद सापकोटा

रमेश र दिनेश पाँच÷पाँच वर्षका भए । ती कहिले मिलेर खेल्थे भने कहिले झगडा गर्थे तर कहिल्यै छुट्टिँदैनथे । एकछिन हराए भने एकले अर्कालाई खोज्थे । ममात्रै आमासँग सुत्न पाए हुन्थ्यो भन्थे । आमासँग सुत्न नपाउँदा निदाउनै सक्दैनथे । बिहान उठ्दा आमा आफूतिर फर्केर सुतिरहेको देखे भने धेरै खुसी हुन्थे ।

हरेक दिन बेलुका आमा रमेश र दिनेशलाई खाना खुवाइसकेर भन्थिन्, ‘बाबु हो, दुवैजना ओछ्यानमा जाऊ, सिरक ओढेर बस, म खाना खाइसकेर आउँछु अनि सुतौंला ।’ दुवै ओछ्यानमा जान्थे । सिरक ओढ्थे । कुराकानी गर्थे । कहिलेकाहीँ त कुरा गर्दागर्दै निदाउँथे । धेरैजसो त आमाले च्यापेर सुताउनुपथ्र्यो । पूरै पढ्नुहोस् ;

– तेजेश्वरबाबु ग्वंगः

म एक प्रवाह
आफ्नै गति भित्रको
म एक स्वाभाव
आफ्नै आचारण भित्रको ।

गतिशील निरन्तरताले
स्वच्छ पखालिएको आचरण मेरो
म एक मेलमिलाप
सद्भावपूर्ण मुटुको
म एक मानव मार्ग
नडगमगाएको पूरै पढ्नुहोस् ;

- सूर्य चापागाईं

तारा खसेको रात सम्झें
माया बसेको बात सम्झें ।

धेरै भएछ नछामेको
सुकोमल तिम्रा हात सम्झें । पूरै पढ्नुहोस् ;

– जगद्गुरु बालसन्त मोहनशरण देवाचार्य

निश्वार्थ  मनमा मेरो , राष्ट्र नै थियो जीवन।
हे बत्सल्यमयी  आमा, जिन्दगी छ समर्पण ।।१।।
नेपाली कन अर्काले , उपेक्षा नगरिकन ।
सम्मान पाउँने काम, गरौ नेपाली भै कन ।।२।।
गौरवै गाउँछन  आफ्नो, राष्ट्रकै गरि चिन्तन ।
सम्मान पाउँछन आफ्नो, राष्ट्रकै गरी पुजन।।३।।
सर्वस्व जिन्दगी मेरो, मन होस अथवा धन ।
राष्ट्रकै हितमा मुर्दा हुँदा सम्म पनि तन ।।४।। पूरै पढ्नुहोस् ;

- शुषमा मानन्धर
क्याबिन बाहिरको कोलाहलपूर्ण कोरीडोर थाकेपछि
अलिकति झप्की लाग्न पाएको हुन्न
काखीमुनि थर्मामीटर घुसाउँदै
ऊ झस्काउँछे
“आमा, ज्वरो नाप्नु प¥यो ।”
मध्यरातमा बल्लबल्ल लाग्न थालेको
पातलो निँद्रा पनि
अस्पतालकोएडजस्टेबल बेडबाट
छताछुल्ल पोखिन्छ,
पर परसम्म ।
सोहोर्दै थोपाथोपा
पटकपटक आँखाभित्र भिजाउन खोज्छु
तर परेलीमा नलाग्दै,
निँदसुकिसक्छर काँडा बनेर,
अर्को दिनभरि बिझाइरहन्छ । पूरै पढ्नुहोस् ;

–घनश्याम शर्मा

जाडो याममा साँझपख फलामे कराईमा तरकारी झ्वाई पारेर अगेनाको आगो फुक्दै गरेकी आमाका चाउरिएका गालाले हावा भरेर ढुङ्ग्रोबाट फू–फू गरेर निस्केको आवाज एक प्रकार सङ्गीतमय लागेको थियो उसलाई । बाले भरखर भैंसी दुहेर दुधेर्नो अगेनाको छेउमा राखेका मात्र के थिए उनको शरीरबाट उत्सर्जन भएको गोवरको गन्धले आमा, छोरा र छोरीका नाकलाई अस्तव्यस्त पारिदिए ।

बाबु बाहेक तीन प्राणीले एकछिन  नाक खुम्चाए । बाले खुट्टाका  कुर्कुच्चामा लागेको गोबर धुन जुठेल्नासम्म पुग्दा आमाले फलामे डेक्चीमा दूध खन्याइसकेकी  थिइन् । अब दूध तताउनु पर्ने थियो । अगेनोमा तरकारी भुकलुक भुकलुक पाक्दा छोपेको स्टीलको प्लेटको आवाज पूरै पढ्नुहोस् ;

प्रोल्लास सिन्धुलीय, सिन्धुली

बुढाबुढीमात्र छौं गाउँमा

छोराछोरीहरु छैनन्

सखारै

चराजस्तै चिर्बिराउने

नातिनातिनाहरु छैनन्

आँगनको डिलमा फूल छ

तर टिप्ने कलिा आँखाहरु छैनन्

त्यो अम्बाको बोट

जसमा चरासँगै झुत्ती खेल्दै हुर्किएथे केटाकेटीहरु

त्यो पाक्दै खस्दै गर्न थालेको पनि वर्षौं भयो पूरै पढ्नुहोस् ;

जय प्रकाश विवश

एकाबिहानै निद्रा खुल्यो, त्यस्तै साढे पाँच तिर त्यस पछि के गर्ने के गर्ने भन्ने एकै छिनको दुविधा पछि मर्निङवाक जाने निर्णय भयो । उठेर गरिहाल्ने खासै काम पनि थिएन, पढाई पनि त्यति चापाचाप थिएन ; त्यसैले पशुपति जानु उचित लाग्यो ।

लागेँ त्यतै तिर श्रीमान जी उठ्नु भएकै थिएन। मन खै किन हो त्यसै उदास थियो । सबेरै भएकाले ज्ञानेश्वर रातोपुल गौशाला तिर कम मात्र सवारी साधनको आवागमनले गर्दा शान्त नै थियो । दिउँसोको जस्तो कोलाहल र कुईरीमण्डल थिएन धुलो र धुँवाको । सापेक्षिक रुपमा शान्त थियो सडक ।

पशुपतितिर बढ्दै गर्दा मर्निङ वाकमा निस्कनेहरुको भिडभाड क्रमशः बाक्लिदै थियो । म एक्लै थिएँ क्रमशः भीडमा पस्दै गर्दा म अझ एक्लिएको महसुस गर्दै थिएँ । पूरै पढ्नुहोस् ;